Астрономите веќе некое време се збунети од исчезнувањето на џиновската ѕвезда што ја забележале, па се прашуваат дали е можно таа да се претвори во црна дупка без претходно да експлодира во супернова, што според претходните научни сознанија не се случува.
Претворањето на ѕвезда во супернова би било вообичаен крај на животниот век на една ѕвезда, а ако претпоставката се покаже како точна, тоа ќе биде првиот пример на џиновска ѕвезда што престана да постои на овој начин, пишува Би-Би-Си. Резултатите од неодамнешната научна студија објавена во стручното списание „Месечни известувања на кралското астрономско друштво“ укажуваат на друга можност, а тоа е дека ѕвездата едноставно потонала, односно потонала бидејќи е делумно покриена со прашина. Проучената ѕвезда се наоѓа во далечната галаксија Џуџе Кинман, во со соѕвездието Водолија и е оддалечена од Земјата околу 75 милиони светлосни години. Оваа џиновска ѕвезда припаѓа или припаѓаше на таканаречените „сино-бели ѕвезди што се менуваат“.
Таа е околу два и пол милиони пати поголем од Сонцето. Таквите sвезди се нестабилни и повремено покажуваат драматични промени кога се посредува количината на светлина што ја емитуваат во различни бранови должини на нивниот спектар. Од 2001 до 2011 година, џиновската ѕвезда била проучувана од бројни астрономи, кои заклучиле дека е во напредна фаза на развој. Галаксијата Џуџе Кинман е премногу далеку за астрономите да ја проучат секоја своја sвезда одделно, но тие можат да детектираат знаци на нивното постоење. Група астрономи од колеџот Тринити во Даблин, предводена од докторанд Ендру Алан, започнаа да ја следат далечната галаксија џуџе Кинман за да дознаат повеќе за тоа како гигантските sвезди ги завршуваат своите животи.
Но, во еден момент, тие не беа во можност да најдат знаци на неговото постоење со телескоп. „Бевме изненадени кога забележавме дека ѕвездата исчезна!“, Рече Алан. Тој додава дека би било „многу невообичаено толку голема ѕвезда да исчезне без експлозија во супернова“.
Големи ерупции
Претходните испитувања покажуваат дека на нејзината површина се случиле големи ерупции, при што некои делови од ѕвездата исчезнаа. Експертите веруваат дека ерупциите престанале по 2011 година. Сино-бела варијабилна sѕвезда како оваа е склона кон експлозии за време на нејзиниот живот. Во тој случај, тие губат маса, а интензитетот на светлината што ја испуштаат достигнува максимум. Врз основа на досега забележаните сценарија за исчезнување на ѕвездите, астрономите имаат две потенцијални објаснувања за отсуството на супернова.
Можно е ѕвездата да не исчезнала, но поради експлозиите, интензитетот на нејзината светлина се намалил, а ѕвездата делумно била покриена со прашина. Според друго објаснување, ѕвездата можела да се претвори во црна дупка без да експлодира во супернова. Ако се претпостави дека таа претпоставка е точна, астрономите велат дека тоа би бил многу редок феномен што би значел новина во научното разбирање за начинот на кој гигантските sвезди го завршуваат својот животен век. Сценарио со црна дупка ќе го означи „првиот случај на џиновска ѕвезда која го заврши својот живот на овој начин“, вели Алан. Коавторот на студијата, научникот Хозе Грох, смета дека „можно е да е забележана мирна смрт на една од најголемите sвезди од блиските галаксии“.
Сега, научниците имаат работа да најдат доволно количество докази за да ги поддржат нивните претпоставки. Европската јужна опсерваторија (ЕСО) треба да лансира голем телескоп (ЕЛТ) до 2025 година, што веројатно ќе овозможи подетален увид во sвездите на галаксијата џуџе Кинман и ќе придонесе за решавање на мистерии во вселената како оваа.
