Весна Мојсова-Чепишевска: „Од децата прво треба да направиме слушатели, па потоа да прераснат во читатели“

− Не можеме да ги привлечеме децата кон македонски книги кога имаат седум или осум години и си имаат создадено свои навики. Не можеме ниту да ги забраниме мобилните телефони или видеоигрите. Но, тука ја гледам огромната улога на родителот, кој мора малку да се коригира. Ова не е опомена, туку сугестија. Да се врати оној момент на раскажување и прераскажување на приказни или учење песнички. Но, секој од нас мора да најде идеално време, што не мора да биде пред заспивање, кога на детето ќе му се направи навика да му се раскажува, да игра низ приказни и песнички. Вие не можете веднаш да направите читатели, ако прво не направите слушатели − истакна професорката на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“, Весна Мојсова-Чепишевска на вчерашниот онлајн-разговор што беше организиран по повод Меѓународниот ден на литературата за деца, втори април. Онлајн-настанот го водеше уредничката во издавачката куќа „Арс Ламина“, Бисера Бендевска, и беше насочен кон состојбата со литературата за деца во земјава, како и кон објавувањето книги за најмладите и како да се поттикнат читачките навики кај децата.

Целиот разговор може да се проследи на фејсбук-страницата на „Арс Ламина“. Професорката Мојсова-Чепишевска го води предметот Книжевност за деца, кој е достапен за сите студенти на Филолошкиот факултет и каде што се анализираат дела наменети за најмладите.

− Кога доаѓаат на факултет, студентите се изненадуваат какви сè можности нуди предметот Книжевност за деца. Покрај задолжителните дела, нудиме и дополнителна нова литература. Секоја година се трудам да има нови домашни наслови и соработувам со издавачките куќи. Талентот на големиот писател се проверува најмногу кога ќе направи добра книга за деца. И голем автор за возрасни може да се препне и да не направи соодветна книга што ќе биде наменета за децата. На студентите им нудам листа книги што би требало да ги прочитаат и од таа листа потоа да одберат една книга што ќе ја истражат, ќе направат презентација и ќе ја претстават пред колегите – објаснува професорката Мојсова-Чепишевска и посочува дека студентите не знаат многу за новите домашни автори за деца и се задржуваат, пред сè, на оние лектирни изданија, па затоа смета дека листата со лектири треба да се освежува на две-три години и на децата во 21 век задолжително да им се понудат нови изданија.

Таа истакна дека голем број дела за деца, како „Бајки од Македонија“, „Вистинска приказна за двете соседни кралства“ од Марија Костадиновска и  „Брзосплетковска 63 и случајот со смрдливите чорапи“ од Катерина Трајановска од издавачката куќа „Арс Ламина“, се само дел од книгите што ги обработуваат на предавањата во рамките на предметот Книжевност за деца.

Професорката Мојсова-Чепишевска вели дека до пред десет години продукцијата на изданија за деца не била на задоволително ниво, но денес понудата е сè пошарена и побогата, така што има вистински квалитетен избор. Сепак, таа посочи дека домашните автори треба да се ослободат од стегите и да обработуваат теми што се релевантни за денешните млади читатели и воедно ќе се охрабрат да навлезат во теми што сѐ уште кај нас се сметаат и за табу или не се толку актуализирани, (иако) се исклучително битни за самите деца.

Целиот разговор помеѓу проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска и Бисера Бендевска може да се погледне на следниот линк.